Color scheme là gì? 6 nguyên tắc phối màu trong thiết kế

Color scheme (phối màu) là sự lựa chọn, kết hợp cụ thể của các màu sắc được sử dụng với nhau trong thiết kế, nghệ thuật hoặc sản phẩm. Nó xác định cách mà các màu sắc được kết hợp và sắp xếp lại với nhau để tạo ra một hiệu ứng tổng thể hoặc cảm nhận màu sắc cụ thể.

Lựa chọn color scheme phù hợp là một phần quan trọng của quá trình thiết kế và nghệ thuật, vì nó có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến cảm nhận của người xem, có thể giúp tăng tính thẩm mỹ, sự nhất quán và tạo điểm nhấn trong thiết kế của bạn.

Color scheme có ảnh hưởng rất lớn đến trải nghiệm người dùng. Màu sắc có khả năng tạo ra cảm xúc, tác động tới tâm trạng và tạo ra ấn tượng ban đầu cho người dùng. Dưới đây là một số cách mà color scheme có thể ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng:

• Tạo sự hấp dẫn và thu hút: Một color scheme hợp lý và hài hòa có thể tạo ra sự hấp dẫn và thu hút người dùng. Màu sắc sáng, tươi sáng và tương phản có thể tạo ra sự chú ý và gợi cảm hứng cho người dùng.
• Tạo ra cảm giác và tâm trạng: Các màu sắc khác nhau có khả năng tạo ra cảm giác và tâm trạng khác nhau. Ví dụ, màu xanh lá cây có thể tạo ra cảm giác yên bình và tự nhiên, trong khi màu đỏ có thể gợi lên sự nhiệt huyết và sự quyết đoán. Một color scheme thông qua cách sắp xếp màu sắc có thể tạo ra trạng thái tinh thần và tạo động lực cho người dùng.
• Tạo sự nhận diện thương hiệu: Color scheme đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng sự nhận diện thương hiệu. Một màu sắc đặc trưng và sử dụng liên tục trong các tương tác của người dùng với thương hiệu có thể tạo ra một liên kết hình ảnh mạnh mẽ và giúp người dùng nhớ đến thương hiệu đó.
• Đảm bảo độ tương phản và khả năng đọc: Một color scheme cần được thiết kế sao cho đảm bảo độ tương phản đủ giữa các màu sắc. Điều này giúp đảm bảo rõ ràng và dễ đọc cho các phần nội dung, văn bản và các yếu tố quan trọng khác trên giao diện.
• Tạo sự hài hòa và nhất quán: Một color scheme được sắp xếp một cách hợp lý và nhất quán giúp tạo ra cảm giác hài hòa và trải nghiệm mượt mà cho người dùng. Sự nhất quán trong màu sắc giữa các phần của giao diện giúp người dùng dễ dàng hiểu và tương tác với các yếu tố trên trang web hoặc ứng dụng.

Có nhiều cách phối màu mà bạn có thể sử dụng trong một dự án, tuy nhiên không phải chúng đều tốt, nếu muốn đem lại cảm giác hài lòng, thoải mái cho người xem thì tốt nhất bạn nên hiểu mối quan hệ giữa các màu sắc với nhau. Sau đây là 6 nguyên tắc phối màu thường được các nhà thiết kế sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

Monochromatic color scheme là phương pháp phối màu đơn sắc, kiểu phối màu này sử dụng một màu chủ đạo hoặc sử dụng nhiều sắc độ khác nhau của cùng một màu. Phối màu đơn sắc là kiểu phối màu đơn giản nhưng có tính thẩm mỹ cao, tạo cho người nhìn cảm giác dễ chịu, phù hợp với các thiết kế tối giản. Tuy nhiên bạn cũng có thể gặp rắc rối khi muốn tạo điểm nhấn với một số chi tiết trong sản phẩm.

Analogous color scheme là phương pháp phối màu tương đồng, đây là kiểu phối màu sử dụng các màu gần nhau bên bánh xe màu, thường là 3 màu. Phương pháp phối màu này thường được áp dụng cho các thiết kế không yêu cầu độ tương phản cao.

Với cách phối màu tương đồng thì bạn sẽ lựa chọn một màu chủ đạo rồi kết hợp thêm với những màu sắc nằm liền kề trên bánh xe màu, những màu sắc nằm gần nhau sẽ có tính tương đồng và bổ trợ cho nhau, tạo ra dòng chảy tự nhiên của màu sắc.

Complementary color scheme là phương pháp phối màu tương phản, kiểu phối màu này sử dụng các cặp màu tương phản nằm đối diện nhau trong bánh xe màu. Phương pháp này tạo sự nổi bật bắt mắt cho thiết kế, làm nổi bật các chi tiết quan trọng. 

Triadic color scheme là phương pháp phối màu bộ ba hay còn gọi là phối tam giác đều, kiểu phối màu này sử dụng 3 màu nằm tại 3 góc khác nhau trên bánh xe màu tạo thành hình tam giác đều. Phối màu bộ 3 để tạo nên sự cân bằng cho thiết kế thì nên chọn một màu chủ đạo còn 2 màu kia bổ trợ thêm.

Split-complementary color scheme là phương pháp phối màu tam giác cân hay phối màu bổ túc xen kẽ, kiểu phối màu này sử dụng 3 màu ở 3 góc độ khác nhau để tạo nên một hình tam giác cân. Với cách phối màu này bạn sẽ phải chọn một màu chính và 2 màu liền kề với màu tương phản của nó.

Tetradic color scheme là phương pháp phối màu từ giác hay còn gọi là phối màu chữ nhật, phối màu bổ sung kép, cách phối màu này được tạo thành từ hai cặp màu bổ sung. Cách phối màu này đòi hỏi phải có kinh nghiệm cao vì nó gồm 4 màu trên Color Wheel, trong đó có 2 cặp màu tương phải, khi nối 4 màu này với nhau sẽ tạo ra hình chữ nhật.